FİP HASTALIĞI (KEDİ ENFEKSİYÖZ PERİTONİTİ)
Kedilerde FİP hastalığı Feline Coronovirus (FcOV) virüsü ile enfekte vahşi yada evcil kedilerin bağışıklığının baskılanması nedeni ile virüsün mutasyona uğraması sonucunda oluşan ölümcül hastalıktır. Coronovirüse yakalanan bir kedi FİP hastalığına yakalanmadan hayatını sürdürebilir. FİP hastası olan bütün kediler ise kedi Felin Coronovirüsü pozitiftir. Kedilerin Coronavirüs hastalığı viral enfeksiyon sırasında herhangi bir belirti göstermez yada çok hafif belirtilerle kendini gösterir. Belirtiler bazen kendiliğinden geçen ishal nöbetleri, bazen de hafif üst solunum yolu belirtileri ile karakterizedir.
FİP HASTALIĞI NASIL BULAŞIR
Kedi popülasyonunun yoğun olduğu bir ortamda nerdeyse tüm kediler kedi Coronavirüsü tarafından enfektedirler. Kediler Coronavirüsü diğer kedilere dışkı ve idrar kapları ile bulaştırmaktadır. Virüs diğer kedilere dışkı ya da salyanın oral ve nazal dokulara bulaşması ile de yayılır. Solunum yolu ile buluşmada mümkündür. Felin Coronovirüs ile enfekte kedilerde hafif üst solunum yolu ve hafif geçici ishal gibi gastrointestinal semptomlar görülmektedir. Felin Coronovirüs ile enfekte olan kedilerin yaklaşık %20’sinin fip hastalığı oluşturduğu bildirilmiştir.
FİP’İN (FELİN ENFEKSİYÖZ PERİTONİT) BELİRTİLERİ NELERDİR?
FİP’in ilk semptomları spesifik olmayan bulgular içerir. Bunlar;
Ateş
Halsizlik
Depresyon
Kilo kaybıbu belirtilere istinaden FİP hastalığının formuna göre semptomlar değişiklik göstermektedir.
FİP’in ‘ıslak’ ve ‘kuru’ olarak adlandırılan iki formu bulunmaktadır.
ISLAK FORM; karında ve akciğerlerde sıvı birikmesine neden olur. Etkilenen kedilerde göbekli bir görünüm oluşur. Göğüs bölgesinde sıvı olduğunda artan bir solunum çabası, nefes almada zorlanma gibi belirtiler gözlenir. Islak form FİP hastalığı daha çok yavru kedileri etkilemektedir.
KURU FORM; iştahsızlık, aktivitede azalma, ateş, ani körlük, ataksi, nöbetler gibi nörolojik belirtiler gözlemlenir. Kuru form ıslak forma göre daha yavaş gelişmektedir. Kuru form daha çok yaşlı kedilerde gözlemlenirken bazı kedilerde iki form birlikte olabilir.
FİP NASIL TEŞHİS EDİLİR?
Günümüzde hala fip hastalığının kesin teşhis edebilecek herhangi bir test yoktur. Hemogram, röntgen sonuçları, ultrason raporu, biyokimya verileri, PCR testinin pozitif olması ve hekimin tecrübesi ile fip hastalığı teşhisi konmaktadır.
FİP HASTALIĞININ TEDAVİSİ VAR MIDIR?
Yıllar boyunca bu hastalığın semptomlarını hafifletmek için birçok farklı tedavi denendi. Bunlar antibiyotikler, antienflamatuarlar, bağışıklık sistemi uyarıcıları ve vitaminlerin yanı sıra stresli olmayan bir ortam dahildi. Bu hastalığı tedavi edecek tutarlı bir tedavi yoktur. Günümüzde geliştirilen ilaçlar sayesinde FİP hastalığını tedavi etmek artık daha kolay bir hal almıştır.
Bu ilaçlar arasında gelecek vadeden GS-441524 ve Remdesevir bulunmaktadır. Remdesevir bir antiviral ilaç kategorisinde olup GS-441524 ise remdesevirin ana nükleozididir. Bu etken maddelerle yapılan çalışmalarda FİP hastalığını tedavi etmenin olası olduğu gözlemlenmiştir.
Remdesevir ve GS-441524 ile FİP tedavi süresi 12 hafta (84 gün)’dür. Tedavi süresince en az ayda bir kan tahlillerinin tekrarlanması önerilmektedir. Tedavi süresini kısa tutmak hastalıktaki nüks ihtimalini arttırmaktadır.
FIP NASIL ÖNLENİR? KORUNMA YOLLARI NELERDİR?
FIP hastalığını önlemek için yıllar önce aşı geliştirildi. Fakat bu aşının etkisiz olduğu kanıtlandı. Bu hastalığı önleyemiyorsak bu hastalıktan nasıl korunabiliriz?
FIP’i kontrol etmedeki en önemli faktör, bir evdeki kedi sayısını tercihen 5’ten az olacak şekilde sınırlamaktır.
İyi beslenme, iyi veteriner bakımı ve iyi bir hijyen bu sorunu önlemeye yardımcı olacaktır.
Kum kabını sık sık temizlemek ve evin her tarafına dağılmasını önlemek yardımcı olabilir.
Virüs çevrede birkaç hafta yaşayabilir, bu nedenle 1:32 oranında seyreltilmiş ev tipi çamaşır suyu kullanarak mümkün olduğunca iyice temizleyin.